Kavram haritası, bilginin öğrencide daha kalıcı hale gelmesini, daha anlaşılır ve açık hale gelmesini sağlayan bir diyagramdır. Kavram haritaları, kavramları hiyerarşik bir şekilde göstermeye yarayan öğretim materyalleridir.
Kavram Haritası Ne işe Yarar?
Kavram haritalarının öğretimde önemli bir yeri vardır.
Kavram haritalarının yararları şunlardır:
- Kavram haritaları öğretilecek bilgiyi anlamlı hale getirir.
- Kavramların birbiri ile ilişkilerinin anlaşılmasını sağlar.
- Bilgiyi somut ve görsel hale getirerek zihindeki kalıcılığın artmasına yardımcı olur.
- Kavram haritaları her alanda kullanılmaya uygundur.
- Kavramları bir bütün halinde görerek öğrenmenin niteliğini artırır.
- Not alma yöntemine alternatiftir.
Kavram Haritası Nasıl Hazırlanır?
Öncelikle öğretilecek bütün kavramlar listelenir. Yapılan bu listede en genel olan kavram en baş kısma yazılır. En başa yazılan kısım bir tema da olabilir.
Bundan sonra yapılacak olan şey listedeki tüm kavramları en başa yazılan kavramdan sonra sırayla yerleştirmektir. Eşit düzeydeki kavramlar aynı sırada yer alır. Kavramların altına bir düşük düzeydeki kavram sırasıyla yerleştirilir. Yerleştirilen kavramlar kutu içinde gösterilir.
Kavramlar arasındaki ilişkiler oklarla gösterilir, birbirine bağlanır. Harita çok fazla kavram içerecekse öncelikle en önemli kavramları gösteren genel bir harita oluşturulur daha sonra ayrıntıları verilir. Böylelikle kavram haritası tamamlanmış olur.
Kavram haritası oluşturulurken dikkat edilecek noktalar kavramların “aşamalılık” ilkesine uygun olarak sıralanması, genelden özele doğru anlamlı bir bütün oluşturması ve ilişkilerin gösterildiği okların yönlerinin doğru olmasıdır.
Kavram Haritasının Sağladığı Kolaylıklar
Kavram haritaları öğretimin her aşamasında kullanılır. Aynı konu içinde tekrar tekrar da kullanılabildiği için ekonomiktir. Yani konunun giriş, gelişme, sonuç ve değerlendirme gibi her aşamasında işe yarar. Konular arasındaki bağlantıları anlamayı kolaylaştırır, kavram yanılgılarını tespit etme ve bu yanılgıları giderme yönünden önemli bir diyagramdır. Öğrenmeyi keyifli ve hızlı bir hale getirir.
Bilgiyi sonrasında kolay bir şekilde geri getirmeye yardımcı olur. Çünkü hazırlanan kavram haritası kavramları görsel bir hale dönüştürür ve bilgiyi kodlamayı daha da kolaylaştırır. Somut ve görsel bir materyali zihne yerleştirip anlamlandırmak, soyut bir kavramı anlamlandırmaktan elbette ki daha kolay, hızlı ve keyiflidir.
Öğrencilere tamamlanmamış bir kavram haritası verilerek tamamlaması istenir bu şekilde kavram yanılgılarını ortaya çıkarır. Değerlendirme çalışmalarına da çok uygun bir diyagramdır. Değerlendirme için kavram haritası çizdirilir. Kurulan ilişkilere bakılarak uygun dönütler verilir ve değerlendirmeler yapılır. Dersin amacına ulaşıp ulaşılmadığı bu sayede belirlenir. Buna göre ders tekrar edilir veya başka bir konuya geçilir.
0 Yorum